Vastgoed: ontmoeting met Therecia Landell, Managing director LANCON

Vastgoed: ontmoeting met Therecia Landell, Managing director LANCON

Ter gelegenheid van de Internationale Vrouwendag had Look&Fin een gesprek met Therecia Landell, een vrouwelijke onderneemster in de vastgoedsector. Zij deed een beroep op Look&Fin voor een lening van € 1,5 miljoen om een kantoorproject van 5.000 m² in de Louizalaan in Brussel te financieren. "Geloof in jezelf, wees trots op wat je doet, wees niet te kritisch voor jezelf en steun elkaar" is haar boodschap aan de vrouwen in de vastgoedsector! Expertise, financiering en markttrends: maak kennis met een vrouw die geëngageerd en gepassioneerd is door haar vak! 

Therecia, wie bent u? Wat was uw drijfveer om een vastgoedontwikkelingsbedrijf op te richten?  

Therecia Landell: Ik ben Zweedse, bouwkundig ingenieur van opleiding en via mijn familiekring kwam ik in aanraking met de vastgoedsector. Toen ik heel jong was, herinner ik me dat ik met mijn vader meeging naar bouwplaatsen. Het was voor mij toen al duidelijk dat dit later ook mijn beroep zou worden! Zo ben ik als vanzelfsprekend in het familiebedrijf gaan werken, op het gebied van vastgoedontwikkeling. Daarna ben ik naar België verhuisd. Oorspronkelijk was het voor een project van 6 maanden, maar ik ben hier gebleven en werk nu al 30 jaar in de Belgische vastgoedsector! 

Ik werkte eerst bij CB Richard Ellis, in de ontwikkelingsafdeling. Mijn taak bestond erin op zoek te gaan naar panden met ontwikkelingspotentieel. Daarna kwam ik bij Eaglestone terecht, waar ik ongeveer tien jaar aandeelhouder en managing director was.

Met al deze ervaring op zak heb ik in 2020 besloten om mijn beroepsleven een nieuwe wending te geven door mij voltijds te wijden aan de ontwikkeling van mijn eigen onderneming LANCON. We zijn een nichespeler op de Brusselse vastgoedmarkt, gespecialiseerd in de ontwikkeling van kantoren en woningen. Het credo van LANCON is dat het mogelijk is om de grondbeginselen van vastgoed - technische en financiële knowhow - te combineren met een aanpak die gericht is op individuele en maatschappelijke waarden (ecologie, dialoog met de bewoners, architecturale kwaliteit, enz.).

In 2021 kochten we samen met Anne-Catherine Galetic (een andere vrouw actief in de ontwikkeling van vastgoed) twee gebouwen in de Tweekerkenstraat 41-43 en 45, de historische zetel van de partij CDH (Centre Démocratique Humaniste), die werd gebouwd in 1961 door de PSC (Parti Social Chrétien). Het was onze bedoeling deze emblematische gebouwen vol geschiedenis te renoveren, met veel respect voor het erfgoed. 

Na de renovatie van het gebouw hebben we onlangs de verkoop van dit project, het "POP-gebouw", aan SABAM afgerond.

Ik werk graag samen met andere mensen en bundel meestal mijn krachten met anderen om mijn projecten uit te voeren. Ons meest recente project - 'L375' - voeren we uit in samenwerking met Philippe Gillion (MACAN). Dit kantoorgebouw van 5.000 m² aan de Louizalaan wordt dit voorjaar ingrijpend gerenoveerd.

Wat ik vooral leuk vind aan mijn job is dat ik een stempel kan drukken op de stad door bij te dragen aan duurzame stadsontwikkeling met een bijzondere focus op design en architectuur. Het is ook een zeer diverse baan die verschillende vaardigheden vereist: je moet zowel de juridische, technische als financiële aspecten beheersen. 

Welke plaats hebben vrouwen in de vastgoedsector?

Therecia Landell: Over het algemeen blijft vastgoed een zeer door mannen gedomineerde sector waar vrouwen in de minderheid zijn. Zij maken ongeveer 20% uit van alle vastgoedprofessionals. Maar dit cijfer is nog lager als we kijken naar managementfuncties. We zien steeds meer vrouwen in middenmanagementfuncties, waaruit blijkt dat het beroep evolueert en steeds meer vrouwen er belangstelling voor hebben. Dit is zeer positief! Als we kijken naar de soorten jobs in de sector, zijn er ook grote verschillen. Er zijn veel vrouwelijke architecten, maar de bouwberoepen worden nog steeds voornamelijk door mannen uitgeoefend.

Anderzijds heb ik, als vrouw die al 30 jaar op deze markt actief is, nooit negatieve vooroordelen ondervonden omdat ik een vrouw ben.

Als ik een boodschap had om door te geven, zou ik tegen vrouwen zeggen: "geloof in jezelf, wees trots op wat je doet, wees niet te kritisch voor jezelf en steun elkaar!”

Bovendien is er in België de Cercle Belge des Femmes de l'Immobilier (CBFI, de vereniging van Belgische vrouwen in de vastgoedsector) die vrouwelijke kaderleden samenbrengt om een ruimte te creëren voor de uitwisseling van goede praktijken in onze respectieve beroepen, die volop aan het evolueren zijn. Het is een vereniging waarvan je lid wordt via coöptatie. Vandaag telt zij enkele tientallen vrouwelijke leden, die allen actief zijn in beroepen die de pijlers van de vastgoedsector vormen: investeerders, projectontwikkelaars, architecten, ingenieurs, ondernemers, advocaten, vermogensbeheerders, bankiers, enz.

We hebben samengewerkt voor de financiering van uw project - L375 Louizalaan. Hoe blikt u terug op deze ervaring?

Therecia Landell: Samen met mijn partner Philippe Gillion hebben we een beroep gedaan op Look&Fin voor de financiering van € 1,5 miljoen voor ons project "Louizalaan 375" in Brussel. Dit project bestaat uit de aankoop van een kantoorgebouw van 5.000 m² dat volledig zal worden gerenoveerd. 

Ik was echt verrast door de professionaliteit van de teams en door het vlotte verloop! Ik wilde deze financieringsmethode echt eens uitproberen. 

Waarom heb ik gekozen voor crowdlending? Vandaag zijn de bankvoorwaarden veranderd. Vroeger was deze vraag niet aan de orde, we hoefden geen alternatieven voor de bank te zoeken.

Deze eerste test heeft ons overtuigd en ik ben van plan deze financieringsmethode opnieuw te gebruiken voor nieuwe projecten.

Wat zijn tot slot de trends en vooruitzichten voor de vastgoedsector?

Therecia Landell: Ik denk dat behoedzaamheid momenteel de belangrijkste trend is. Wij zijn zeer voorzichtig in de keuze van de projecten die wij willen ontwikkelen, omdat wij minder zicht hebben dan vroeger. Ik denk dat onze sector ook een terugkeer naar de basis kent: wij zijn zeer waakzaam alvorens een project te lanceren en analyseren steeds de twee fundamentele aspecten, namelijk de locatie van een project en de aankoopprijs ervan.

We moeten ook voortdurend wendbaar zijn en ons aanpassen aan nieuwe trends en veranderingen in onze sector. De gezondheidscrisis heeft de trends versneld op het gebied van werkorganisatie (coworking), de ontwikkeling van meer energie-efficiënte projecten, de verdere integratie van duurzaamheid met de EPB-certificaten (Energy Performance of Buildings), enz. We moeten dus anticiperen op wat er gaat gebeuren, op het vlak van nieuwe aspecten inzake duurzaamheid, consumptie of zelfs de gezochte oppervlakte voor appartementen en kantoren. 

Bovendien is 60% van het woningbestand in België gebouwd vóór 1981. Deze markt zal moeten worden gerenoveerd om aan de nieuwe normen te voldoen.

Wat het kantoorvastgoed betreft, zullen de door de bedrijven gezochte oppervlakten ook afnemen en zullen er veel mogelijkheden zijn om deze oppervlakten opnieuw in te richten. Maar bij elke verandering ben ik ervan overtuigd dat er veel nieuwe kansen zijn en wij staan klaar om ze aan te grijpen!

De verkoopprijzen nemen op hun beurt niet af, maar blijven stabiel. Het verkoopritme is echter wel vertraagd: uit de notarisbarometer blijkt dat er 40% minder verkopen zijn aan het begin van het jaar, dus we bevinden ons in een afwachtings- en observatieperiode. 

Wat de kantorenmarkt betreft, stellen wij vast dat de huurprijzen in Brussel zeer hoog blijven. Bedrijven kiezen voor nieuwe gebouwen en zien af van niet-vernieuwde kantoren. De gemiddelde huurprijs per vierkante meter in de Leopoldwijk bedraagt momenteel € 330, de hoogste prijs ooit!

Wat ten slotte de bouw betreft, zijn alle kosten sterk gestegen, met een piek eind 2022. Ik heb echter de indruk dat dit zich stabiliseert en dat we de komende maanden geen verdere stijgingen van deze omvang zullen zien.